| Localización | Sala de campás |
|---|---|
| Diámetro (en cm) | 126 |
| Altura do bronce | 110 |
| Bordo | 12 |
| Peso aproximado (en quilogramos) | 1158 |
| Fundidor | PEREIRA DOS SANTOS, JOSÉ FELIX (BRAGA) |
| Ano de fundición | 1825 |
| Descricion |
As tres campás do mesmo autor JOSÉ FÉLIX PEREIRA DOUS SANTOS contan con dúas inscricións dedicatorias similares. Na parte superior di a habitual inscrición das campás galegas: "IHS MARIA # IOZE 1825 # " mentres que na inferior pon unha cita do salmo 150:5 "LAUDATE # EUM # IN # CIMBALIS # BENNE # SONANTIBUS # " que significa ENCOMIÁDELLE (Ao SEÑOR) CON CAMPÁS BEN AFINADAS (DE BO SON). Con todo estas dúas inscricións, que se repiten nas tres campás, coa única diferenza do ano de fundición, teñen un par de características singulares. Por unha banda están formadas por monotipos, é dicir moldes das palabras completas, o que é moi pouco habitual nos fundidores e resérvase unicamente para a súa firma ou marca de fábrica. Por outra banda estas frases teñen un par de faltas que, debido aos moldes utilizados, repítense sempre. Así, na parte superior pon IOZE no canto de JOSE ou JOSEPH (segundo escríbase en latín ou en español) mentres que na inferior repiten BENNE cando se escribe BENE, mellor aínda formando unha soa palabra, BENESONANTIBUS. Aínda que xa se indicou outras veces, IHS é a abreviatura ou anagrama de Jesús en grego. Esta campá leva tamén un crucifixo con pedestal á parte exterior media e ao interior una custodia e debaixo una cartela: "DIVO PETRO GONZALEZ TELMO CIVIT ET / DIOEC PRAECLARIS PATRONO ADVOCATO / VALDE PROBATO LEONE XII PONT MAX / FERDIN VII HISP REGE JOAN GARCIA BENI / TO EPISC BENEDIC ET CONSECR CAP TVD / JUSTO JUSTA PERSOLVENS MDCCCXXV P" Unha tradución libre pode ser (DEDICADA) A SAN PEDRO GONZÁLEZ TELMO, MOI COMPROBADO COMO PRECLARO PATRÓN DA CIDADE E DA sÚA DIOCESE, (SENDO) LEÓN XII PONTÍFICE MÁXIMO, FERNANDO VII REI DAS ESPAÑAS, FOI BENDICIDA E CONSAGRADA POR JUAN GARCÍA BENITO BISPO (SENDO SUFRAGADA) POLO CABILDO DE TUY. O XUSTO RETRIBUYE CON COUSAS XUSTAS. (ANO) 1825. Hai finalmente unha letra solta, que podería significar "DEDIT", DEU, posiblemente referida ao Cabildo Catedralicio. Á parte inferior e interior figura a marca de fábrica en monotipo e en latín, neste caso moi difícil de ler por defectos de fundición: "JOSEPHUS / FELIS PERA / A SANCTUS / ME FECIT / BRACHARÆ" é dicir JOSÉ FELIX PEREIRA DE LOS SANTOS FÍXOME EN BRAGA. |
| Terzo (T) |
(Guirnalda) / (3 cordóns) "IHS MARIA # IOZE 1825 # " (cada palabra monotipo) / (2 cordóns) |
| Medio (M) |
(00) (crucifixo con pedestal) (06) (custodia) / (cartela) "DIVO PETRO GONZALEZ TELMO CIVIT ET / DIOEC PRAECLARIS PATRONO ADVOCATO / VALDE PROBATO LEONE XII PONT MAX / FERDIN VII HISP REGE JOAN GARCIA BENI / TO EPISC BENEDIC ET CONSECR CAP TVD / JUSTO JUSTA PERSOLVENS MDCCCXXV P" |
| Medio pé (MP) |
(Cenefa) / (2 cordóns) / "LAUDATE # EUM # IN # CIMBALIS # BENNE # SONANTIBUS # " (cada palabra monotipo) / (3 cordóns) |
| Pé | (06) (marca da fábrica, monotipo) "JOSEPHUS / FELIS PERA / A SANCTUS / ME FECIT / BRACHARÆ" (case ilegible por defectos de fundición) |
| Prima | Mib 4 -45 |
| Hum | Re 3 -45 |
| Terceira | Fa 4 +06 |
| Oitava | Re 5 +28 |
| Toques tradicionais de campás | Diversos repiques lentos ou rápidos segundo o toque. A campá podía balancear ou ata voltear, mediante unha soga enganchada ao final da panca. |
| Toques actuais de campás | Aínda que mantén o badalo, non foi dotada de mecanismos para o toque mecánico debido á súa gran greta, que produce un son xordo e desagradable. |
| Cepo | Madeira novo |
| Estado actual |
(00) Gran greta que afecta ao son Na campá hai un gran grafito, de cor gris, onde di "Gonzalo / campanero / ... años" (A cifra é ilegible) Gran badalo, demasiado grande e algo descolgado. Os cables de seguridade parecen novos, e non reterían o badalo en caso de rotura. Panca para balancear e voltear a campá. O cepo parece novo. Eixos abacelados. A campá non foi protexida durante a conservación do cepo novo, e está manchada de pintura vermella. Gancho para deixar investida a campá (non está na súa posición orixinal) |
| Mecanismos de toque | Badalo |
| Substituír o cepo de madeira orixinal por outro novo; con todo non se restaurou a campá por soldadura, co que se converte nun obxecto decorativo, sen uso posible. | |
| Propostas |
A campá debe ser soldada, por unha empresa especializada, tras o que debe ser limpada, por dentro e por fóra, para recuperar a sonoridad orixinal. Dado que o yugo é novo debe ser mantido. Debe dotarse á campá dun motor de impulsos e un electromazo, situados ambos á beira esquerdo, para posibilitar o toque manual e non impedir o uso dunha soga unida á panca. |
| Protección | Protección xenérica ao atoparse nun BIC declarado. No entanto debería incoarse expediente de inclusión da campá e do cepo no Inventario Xeral de Bens Mobles, debido ao interese do conxunto. |
| Valoración | En caso de rotura soamente pode ser soldada. Pode ser remplazada por unha campá de distinta afinación. |
| Instalación | A instalación é orixinal e debe ser conservada para protexer a sonoridad e outros valores culturais. Calquera mecanización deberá conservar estas calidades, reproducir os toques tradicionais e permitir os toques manuais. |
Autors da documentación
| |
| Editor da ficha | ÁLVARO MUÑOZ, Mari Carmen; LLOP i BAYO, Francesc |
| Actualización | 26-10-2016 |
| 58 Fotos | |
